საბედისწერო შედეგები

საბედისწერო შედეგები

ღმერთის შესახებ დამახინჯებული სწავლება ყველაზე მკაფიოდ კითხვის ქვეშ ცხონებას აყენებს. ეს განსაკუთრებით თვალსაჩინოდ ნათლისღებისა და ევქარისტიის გაგება-გააზრების მაგალითზე ჩანს. ქრისტე მაცხოვარმა ნათლად და ერთმნიშვნელოვნად თქვა, რომ ნათლისღება არის ცხონების პირობა: ამენ, ამენ გეტყუი შენ: უკუეთუ ვინმე არა იშვეს წყლისაგან და სულისა, ვერ ჴელ-ეწიფების შესლვად სასუფეველსა ღმრთისასა (ინ. 3.5; შდრ. მკ. 16.16).

საზოგადოების პუბლიკაციებში ნათლისღება ღმერთისადმი მიძღვნის სიმბოლოდ გაიგება: ქრისტიანული წყლით ნათლობა – ეს იმის სხვათათვის ხილული სიმბოლოა, რომ ნათელღებადმა იესო ქრისტეს მეშვეობით სრულიად და უპირობოდ მიუძღვნა საკუთარი თავი იეჰოვა ღმერთის ნების შესრულებას (“Рассуждение”, с. 206). ნათლისღება (ამ შემთხვევაში – ა.ხ.) მიძღვნაც კი არ არის, რომელიც ნათლისღებამდე ლოცვაში სრულდება, არამედ მხოლოდ მისი სიმბოლოა. არავითარი სხვა აზრი ნათლისღებას არ გააჩნია. თუმცაღა, სრულიად უცნაური ჩანს ის, რომ სიმბოლური მოქმედება, მით უფრო ისეთი, სხვებისთვის რომ სრულდება, ღვთის სასუფეველში შესვლის პირობას წარმოადგენს. პუბლიკაციებში ახსნილი არაა რატომ არის მაინც და მაინც ნათლისღება აუცილებელი. მტკიცდება მხოლოდ ის, რომ იგი მნიშვნელოვანია და ქრისტეს მიერაა ნამცნები.

არადა, ახალ აღთქმაში სავსებით არაორაზროვანი ტექსტებია, რომლებიც პირდაპირ უთითებენ ნათლისღების ჭეშმარიტ შინაარსზე:
` შეინანეთ და ნათელ-იღეთ კაცად-კაცადმან თქუენმან სახელითა უფლისა იესუ ქრისტესითა მისატევებელად ცოდვათა, მიიღოთ ნიჭი სულისა წმიდისაჲ.~ (საქმე. 2.38, ПНМ).
`მაშ, რაღას უცდი? ადექი, ნათელ იღე, ჩამოირეცხე შენი ცოდვები და მოუხმე უფლის სახელს~ (საქმე. 22.16, ПНМ).
`რაჲთა იგი წმიდა-ყოს, განწმიდა საბანელითა მით წყლისაჲთა და სიტყჳთა,~ (ეფეს. 5.26 ПНМ).

თუმცა კი საზოგადოება ამას არ აღიარებს, თავად ტექსტიდან ნათელია, რომ ნათლობა ცოდვათა მიტევებისა და შემდგომში სულიწმიდის მიღებისათვის სრულდება. შესაბამისად, ნათლისღებაში თავად ღმერთი მოქმედებს, ეს კი იმას ნიშნავს, რომ იგი (ნათლობა – ა.ხ.) არა უბრალოდ დეკლარატიული აქტია ადამიანის მხრიდან, არამედ საიდუმლო.
ნათლობა პირდაპირ ეხება ცხონებას: `წყალობითა თჳსითა მიჴსნნა ჩუენ, ბანითა მით მეორედ შობისაჲთა, განახლებითა სულისა წმიდისაჲთა~ (ტიტ. 3.5, ПЕК). აქ მოციქული იმავე სიტყვას იყენებს, რომლითაც მაცხოვარი სარგებლობს, იყენებს რა მას ესქატოლოგიური მნიშვნელობით ღვთის სასუფევლის მოსვლის დროისათვის სამყაროს განახლებასთან მიმართებაში (`მერმესა მას შობასა, რაჟამს დაჯდეს ძე კაცისაჲ საყდართა დიდებისა თჳსისათა~ მთ. 19.2. ნათლისღება `მეორედ შობის განბანვად~ იმიტომ იწოდება, რომ `ახალი დაბადებულის~ (ახალი ქმნილების) (2 კორ. 5.17), `ზეგარდმო შობისა~ და `შვილობის~ სათავეს გულისხმობს. ნათლისღებაში ადამიანს `ღვთიური თესლი~ (1 ინ. 3.9; 1 პეტ. 1.23), `სულის (სულიწმიდის — ა.ხ.) წინდი~ ეძლევა, რომელიც მარადიულ ცხოვრებასა და აღდგომაში მონაწილეობის გარანტიას წარმოადგენს (2. კორ. 1.22; 5.5; რომ. 6.3). ეს ყველაფერი კი უეჭველად რეალურად, თუმცაღა უხილავად აღესრულება.

მაგრამ ყველა ეს დებულება რეალობას კარგავს იეჰოვას მოწმეთა იურიდიულ ღვთისმეტყველებაში:
`რა თქმა უნდა, თავად შვილება (ღვთისა – ა.ხ.) ამ ადამიანთა ცოდვილ ბუნებას არ ცვლის. ისინი ძველებურად არასრულყოფილნი რჩებიან (1 ინ. 1.. ამის მიუხედავად, როგორც პავლემ განმარტა, მათი სტატუსი იცვლება. ღმერთის სული არწმუნებს მათ იმაში, რომ ისინი ქრისტესთან ერთად იცხოვრებენ ზეცაში (1 ინ. 3.2). ეს მტკიცე დარწმუნებულობა მთლიანად ცვლის ცხოვრებაზე მათ შეხედულებას (2 კორ. 1.21, 22). ისინი ხელახლა იბადებიან და ღმერთთან სრულიად ახალ ურთიერთობაში აბიჯებენ.

მთელი აქცენტი კვლავაც არა რეალურ მდგომარეობაზე, არამედ სტატუსზე კეთდება. ყველაფერი ამის საფუძველს გამოსყიდვის არსის მცდარი გაგება წარმოადგენს. სტატუსი მხოლოდ ვისსამე აღქმაში არსებობს. შესაბამისად ადამიანების სტატუსი ღმერთის თვალში შეცვალა. ესე იგი, ცვლილება არა ადამიანებში, არამედ თავად ღმერთში მოხდა! რა სარგებელი ექნება ავადმყოფს, თუკი ექიმი სნეულებისაგან რეალურად განკურნების ნაცვლად, მკურნალობის კურსის დასრულების შემდეგ მას მხოლოდ ჯანმრთელად გამოაცხადებს, მაშინ, როცა სინამდვილეში იგი ისეთივე დარჩება, როგორიც იყო?!

`პირველქმნილი ცოდვის მხოლოდ პატიება საკმარისი არაა. ეს არის ბუნების დაზიანება (იგულისხმება ადამიანის ბუნება – ა.ხ.), რომელიც ჭეშმარიტ კურნებას საჭიროებს. ეს სნეულებაა და ამიტომ მისი პატიება საკმარისი არაა, იგი უნდა განიკურნოს. განკურნებულ, გამთელებულ ბუნებას ჩვენ აღდგომილ ქრისტეში ვხედავთ. იგი, ვინც მოკვდავად (ანუ ხორციელად) რჩება, ჯერ კიდევ არ განკურნებულა. მას ქრისტეს ფერისცვალების მხოლოდ საწყისი, მხოლოდ თესლი აქვს მიცემული. ჩვენში ცოდვის დიქტატურის განადგურებით, ნათლისღება თავად მას არ სპობს. ჩვენ არ ვკარგავთ ცოდვის ჩადენის უნარს. ნათლისღებაში მიღებული საღვთო მადლის დახმარებით, ჩვენ თავად უნდა ამოვძირკვოთ ცოდვილი მიდრეკილებები ჩვენში. `უნდა ეცადოთ შეიმეცნოთ რომელი გზით შეგიძლიათ მიაღწიოთ ცოდვათა მიტევებას და მიიღოთ აღთქმულ წყალობათა მემკვიდრეობის იმედი. ქრისტეს შეცნობით ცოდვათა დატევებისათვის ნათლობით განბანვის შემდგომ უცოდველი ცხოვრების დაწყების გარდა სხვა გზა ამ მიმართულებით არ არსებობს~. `წმინდა ნათლისღების საიდუმლოთი ქრისტე ჩვენს გულებში ისევე ითესება, როგორც თესლი მიწაში. ეს ძღვენი თავისთავად სრულყოფილია: მაგრამ, იმის მიხედვით, თუ როგორ ვცხოვრობთ, მას ან ვავითარებთ, ან ვახშობთ. ამ მიზეზით ეს საბოძვარი მთელი თავისი დიდებულებით მხოლოდ მათში ბრწყინავს, ვინც საკუთარ თავს სახარებისეული მცნებებით ხვეწს და ამასთან, ამ დამუშავების შესაბამისად.

`ნათლისღებისას თესლი გვეძლევა, რომელიც საკუთარ თავში უნდა ავაღორძინოთ. განა ახალ ადამიანში ფერისცვალება, გარდასახვა ავტომატურად ხდება? არა, ჩვენ სხეულებრივნი, ანუ ყოველ სნეულებასა (როგორც სულიერს, ისე ხორციელს) და თავად სიკვდილს დაქვემდებარებილნი ვრჩებით. აქ სხვა რაღაც ხდება, ჩვენს ძველ ადამიანში ახალი ადამიანის (იგულისხმება იესო ქრისტე – ა.ხ.) თესლი ითესება და ამგვარად, როგორც ყოველ საიდუმლოში, კურთხევა აღესრულება. თუმცაღა ძველი კაცი ავტომატურად არ გარდაიქმნება პირველქმნილად. რა ხდება ადამიანში? პირველადი დასნებოვნება ჩვენში არ ქრება და ოდნავადაც არ მცირდება. მაგრამ, ამასთანავე, ნათლისღებაში რაღაც ახლის მოცემა ხდება, ესაა სხვა ყოფიერების საწყისი, (დაცემული არსებისათვის) ღმერთთან ერთობის ახალი სახე, ქრისტეში ცხოვრების დასაწყისი. ძველში ახლის ჩართვა ხდება, რომ ამ სიახლით მთელი არსება გარდაიქმნას და ქრისტეს მსგავსი გახდეს. `ის მომავალი ცხოვრება თითქოს ერწყმის და ერევა ამ ამჟამინდელ არსებობას~. ამგვარად, ადამიანი თავს აღწევს საბედისწერო სიკვდილის მდგომარეობასა და დაზიანებული ბუნების ბატონობას. `გამოსყიდვით ადამიანის ბუნებაა განახლებული. ღმერთკაცმა განაახლა იგი საკუთარი თავით და საკუთარ თავში. უფლის მიერ ამრიგად განახლებული ადამიანური ბუნება დაცემულ ბუნებას, ასე ვთქვათ, ნათლისღების გზით ემყნობა. ნათლისღება, ისე, რომ ბუნებას არ ანადგურებს, ანადგურებს მის დაცემის მდგომარეობას; ისე, რომ არ ანაცვლებს ბუნებას, ცვლის მის მდგომარეობას, უერთებს რა ადამიანურ ბუნებას ღვთაებრივს~, აი, 1 პეტ. 1.4-ზე დაყრდნობით როგორ გადმოსცემს მართლმადიდებლურ სწავლებას წმინდა ეგნატე ბრიანჩანინოვი.

მაშასადამე, იეჰოვას მოწმეთა კონცეპციაში ღმერთის მადლმოსილი მოქმედების ადგილი არ არის. არ არის ცოდვათა მიტევების, სულიწმიდის წინდის ბოძების, იმ `თესლის~ ადგილი, რომელსაც ჭეშმარიტად შეუძლია `ძველი პიროვნება~ ქრისტეს მსგავსებისამებრ `ახალ ქმნილებად~ გარდაქმნას.

არანაკლებ ტრაგიკულია იეჰოვას მოწმეთა თვალსაზრისი ევქარისტიის შესახებ, რომელიც პუბლიკაციებში ხშირად უფლის სერობად იწოდება. ნათლისღების მსგავსად, სერობაში მონაწილეობას წმინდა სიმბოლური ხასიათი აქვს: `როცა ცხებულები სვამენ ღვინოს, რომელიც სიმბოლურად `აღთქმის სისხლს~ გამოხატავს, ისინი აჩვენებენ, რომ მიღებულნი არიან ახალ აღთქმაში და მის კურთხევას იღებენ~.

თუმცა, როცა პავლე მოციქულის ეპისტოლეს ვკითხულობთ, პირველქრისტიანთა ევქარისტიის სრულიად განსხვავებული აღქმა გვიყალიბდება: `სასუმელი ესე კურთხევისაჲ, რომელსა ვაკურთხევთ, არა-მე ზიარებაჲ სისხლთა ქრისტესთაჲ არსა? პურსა ამას რომელსა განვსტეხთ, არა-მე ზიარებაჲ ჴორცთა ქრისტესთაჲ არსა? რამეთუ ერთ პურ და ერთ ჴორც ჩუენ მრავალნი ესე ვართ, რამეთუ ყოველთა ერთისა მისგან პურისა მოგუაქუს.~ (1 კორ. 10.16, ПЕК).

ნუთუ შეიძლება ეს სიტყვები მხოლოდ სახეობრივად, ხატოვან გამონათქვამად მივიღოთ? ნუთუ ქრისტეს სისხლთან და ხორცთან ზიარება არა ჭეშმარიტი, არამედ მხოლოდ აზრობრივ-სიმბოლურია? კონტექსტი ასეთი ფიქრის საშუალებას არ იძლევა. ყურადღება მიაქციეთ მოციქულის შემდგომ სიტყვას, რომელიც ზემოთქმულის ჭეშმარიტების ილუსტრირებისთვის არის მოწოდებული: `რასა უკუე ვიტყჳ ამას, ვითარმედ კერპი იგი რაჲ არს, ანუ ნაგები იგი რაჲ არს? არამედ, ვითარმედ რომელსა-იგი უგებენ წარმართნი, ეშმაკთა უგებენ და არა ღმერთსა; ხოლო მე არა მნებავს თქუენი ეშმაკთა ზიარებჲ. ვერ ჴელ-გეწიფების სასუმელი უფლისაჲ სუმად და სასუმელი ეშმაკთაჲ; ვერ ჴელ-გეწიფების ტაბლასა უფლისასა ზიარებაჲ და ტაბლასა ეშმაკთასა.~ (1 კორ. 10. 19-22). ესე იგი, არგუმენტის არსი ურთიერთშეპირისპირებაშია. თუკი ეშმაკეულ ნადიმებში მონაწილეობა არ იყო დემონებთან რეალური ზიარება, მაშ რაღაშია მოციქულის აზრის ძალა? თუკი ეშმაკეული ბარძიმიდან სმა ადამიანს რეალურად დემონებთან აზიარებდა, მაშ გამოდის, რომ `უფლის ბარძიმიდან~ დალევა ჩვენ ნამდვილად ქრისტეს და მისი გამომხსნელობითი მსხვერპლის თანაზიარებად გვაქცევს!

გარდა ამისა, თუკი ევქარისტია ჯვარცმული ქრისტეს აღდგომილ სხეულთან ზიარების რეალობა არ არის, მაშ გაუგებარია მოციქულის საშინელი შეგონების სერიოზულობა: `ამიერითგან, რომელი ჭამდეს პურსა ამას და სუმიდეს სასუმელსა ამას უფლისასა უღირსებით, თანა-მდებ არს იგი ჴორცსა და სისხლსა უფლისასა.~ (1 კორ. 11.27). გარდა ამისა, თუკი ევქარისტია მხოლოდ სიმბოლოა და არა სიწმინდე, რაში მდგომარეობს პავლე მოციქულის სიტყვების აზრი: `ხოლო რომელი არა ღირსად ჭამდეს და სუმიდეს, დასაშჯელად თავისა თჳსისა ჭამს და სუამს, რამეთუ არა გამოიკითხნა ჴორცნი უფლისანი. ამისთჳს მრავალ არიან თქუენ შორის უძლურ და სნეულ, და წვანან მრავალნი.~ (1 კორ. 11.29-30)?
ევქარისტია ის ფესვი იყო, რომლიდანაც ამოიზარდა პირველქრისტიანთა კრებული. ჯერ კიდევ არცერთი სახარება და ეპისტოლე არ იყო დაწერილი და ქრისტიანები კი უკვე იკრიბებოდნენ ევქარისტიის აღსასრულებლად. სამოციქულო ეკლესია თავდაპირველად ევქარისტიული კრებული იყო. ეს შესანიშნავად ჩანს მოციქულთა საქმეთა წიგნიდან, სადაც ევქარისტია `პურის განტეხად~ იწოდება (იხ. საქმე. 2. 42, 46; 20.7).

ძველ ქრისტიანთათვის (მოციქულთა I-II საუკუნეების მიჯნაზე მცხოვრებ მოწაფეთათვის) სავსებით უცხო იყო ევქარისტიის სიმბოლური, მისი მხოლოდ ქრისტეს ვნებებისა და სიკვდილის გახსენიების შინაარსით გაგება. ისინი არც პურსა და ღვინოს განიხილავდნენ სერობისას სიმბოლოებად, რომელთა მიღებითაც ადამიანი წარმოაჩენს, რომ მასთან სასუფევლის აღთქმაა დადებული (როგორც ერთგვარი ხელშეკრულება — ა.ხ.). პირველ ქრისტიანებს მით უმეტეს არ მოუვიდოდათ თავში ის, რომ შეიძლება ქრისტიანად იწოდებოდე და ნებაყოფლობით ამბობდე უარს პურსა და ღვინოზე სერობაზე.

`არავინ ჭამოს, არავინ შესვას თქვენეული ევქარისტია, თუ არა იმან, ვინც ნათელიღო უფლის სახელით. ამის შესახებ თქვა უფალმა: „ნუ მისცემთ ძაღლებს მას, რაც წმინდაა~ (დიდაქე 9.5, ჩვ.წ.აღ. I ს.-ის ბოლო).

`ევქარისტია არის ხორცი მაცხოვრისა ჩვენისა იესო ქრისტესი, რომელმაც ივნო ჩვენი ცოდვებისათვის, მაგრამ რომელიც მამამ თავისი სახიერებით აღადგინა. ამგვარად, საღვთო ძღვენის უარყოფით ისინი [მწვალებლები] საკუთარ შუღლში იღუპებიან~ (წმ. ეგნატე ანტიოქიელი, ეპისტოლე სმირნელთა მიმართ, ჩვ.წ.აღ. 107 წ.).

`ამ საკვებს ჩვენთან ევქარისტია (სამადლობელი) ეწოდება და სხვას არავის ეძლევა მასში მონაწილეობის მიღების უფლება მათ გარდა, ვისაც სწამს ჩვენი სწავლების ჭეშმარიტება და ვინც ცოდვათა დატევებისა და აღდგომისათვის განიბანა, და ცხოვრობს ისე, როგორც ქრისტემ გადმოგვცა. რადგან ჩვენ ამას ვიღებთ არა როგორც ჩვეულებრივ პურს ან ჩვეულებრივ სასმელს, არამედ, — როგორც ჩვენ გვისწავლია, როგორც ქრისტე, ჩვენი მაცხოვარი საღვთო სიტყვით განხორციელდა და ჩვენი ხსნისათვის ჰქონდა ხორცი და სისხლი, ამგვარადვე, ეს საზრდო, რომელზეც სამადლობელია შესრულებული მისი (ქრისტეს-ა.ხ.) ლოცვითი სიტყვის მეშვეობით, და რომლისგანაც მიმსგავსებით საზრდოობს ჩვენი სისხლი და ხორცი, არის იმ განხორციელებული ქრისტეს ხორცი და სისხლი~ (წმ. იუსტინე მარტვილი, პირველი აპოლოგია, პარ. 66, ჩვ.წ.აღ. 150 წ.)

`ხოლო ჩვენი სწავლება ევქარისტიას ეთანხმება, და თავის მხრივ ევქარისტიაც ამოწმებს სწავლებას. რადგან ჩვენ მიგვაქვს მასთან ის, რაც მისია, თანდათანობით ვიმეცნებთ რა ხორცისა და სულის კავშირსა და ერთობას. რადგან, როგორც მიწიდან აღებული პური მასზე ღმერთის მოხმობის შემდეგ აღარ არის ჩვეულებრივი პური, არამედ ევქარისტიაა, შემდგარი ორი – ზეციური და ქვეყნიური ნივთისაგან, ასევე ჩვენი სხეულებიც, ევქარისტიის მიღებით აღარ არიან არსით ხორციელნი, (რადგან) აქვთ აღდგომის სასოება~ (ირინეოს ლიონელი, ერესების წინააღმდეგ, წ. V, თ. XVIII., პარ. 5, ჩვ.წ.აღ. დაახლ. 180 წ.).

ძველი ქრისტიანები სერიოზულად ეკიდებოდნენ ქრისტეს სიტყვებს, `მე ვარ პური ცხოველი, რომელი ზეცით გარდამოვჴედ. უკუეთუ ვინმე ჭამდეს ამის პურისაგან, არა მოკუდეს, არამედ ცხოვნდეს უკუნისამდე. და პური, რომელი მე მივსცე, ჴორცი ჩემი არს, რომელსა მე მივსცემ ცხორებისათჳს სოფლისა.~ (ინ. 6.51). მაგრამ, იეჰოვას მოწმეები ნებაყოფლობით ამბობენ უარს ცხოვრების ამ პურზე. როგორც ჩანს, თავად მაცხოვრის გვერდის ავლით მათ მარადიული ცხოვრების დამკვიდრების რომელიღაც სხვა საშუალება იციან.

ქრისტე ჩვენი პასექია (1 კორ. 5.7). თუკი ჩვენ ჩვენს `პასექს~, ჩვენს `ზატიკს~ არ შევჭამთ, ეს ნიშნავს, რომ ჩვენ არ ვმონაწილეობთ ცხონებაში, ესე იგი, ტარიგის მსხვერპლი ჩვენთვის არ დაკლულა და ქრისტეს აღდგომის მადლმოსილი ნაყოფი უმოქმედოა ჩვენთან მიმართებაში. ქრისტესთან ზიარება ჩვენ წინაშე რაღაც სრულიად ახალს ხსნის: `პასექი [აღდგომა] _ ახალი, სხვა ყოფიერების საწყისია. ახალი კოსმოსის ნაწილები, იმ კოსმოსისა, რომელშიც უკვე აღარ არის სიკვდილის გესლი, რომელშიც დამარცხებულია ენტროპია და სიკვდილის ხრწნილება, შემოიჭრებიან ჩვენში, რომ შეასუსტონ და დაარღვიონ ცოდვის სხეულის ზემოქმედება ჩვენს პიროვნულ თავისუფლებაზე. ჩვენი თავისუფალი, პირადი ნება ქრისტეს მიერ პირდაპირ ვერ განიკურნება, რადგან მას არ შეუძლია საკუთარი თავით ჩაანაცვლოს თითოეული ჩვენგანის პიროვნული არჩევანი. მაგრამ იგი (ქრისტე – ა.ხ.) მას (ჩვენს პიროვნებას – ა.ხ.) ვნებათა ტყვეობისაგან იმის წყალობით ათავისუფლებს, რომ განახლებულ და განკურნებულ, ფერნაცვალ ადამიანურ ბუნებასთან გვაზიარებს. ამიტომ, ზიარებით ჩვენ თითქოს ისევ ედემურ მდგომარეობაში აღმოვჩნდებით: ცოდვის წარსული არ ზემოქმედებს ჩვენს პიროვნულ ნებაზე და ჩვენ თავისუფლების პირობებში ვაკეთებთ ჩვენს არჩევანს, ისე, რომ არ განვიცდით საკუთარი ცოდვიანი წარსულის წრეგადასულ ზეწოლას, ცოდვით შერყვნილი ჩვენი ბუნების ჩვეულებებს.

ჭეშმარიტი სიწმინდე მხოლოდ ადამიანზე სულიწმიდის ზემოქმედებით არის მიღწევადი (2 თეს. 2. 13; 1 კორ. 6.11). წმიდა პავლე მოციქულის თქმით, ღმერთს ადამიანში რეალურად მოქმედება შეუძლია (იხ. ფილ. 2.13). ამასთან, მისი მოქმედება მხოლოდ გონებაზე არ ვრცელდება, კურთხევა ადამიანის მთელ ბუნებას მოიცავს: `ხოლო თავადმან ღმერთმან მშჳდობისამან წმიდა გყვენინ თქუენ ყოვლითა სრულებითა და ყოვლითა სიცოცხლითა, სული თქუენი, სამშჳნელი და გუამი უბიწოდ მოსლვასა მას უფლისა ჩუენისა იესუ ქრისტესსა დაჰმარხენინ.~ (1 თეს. 5.23, ПНМ).

იეჰოვას მოწმეთა თვალსაზრისით, სიწმინდე არა ანთროპოლოგიური, არამედ ფუნქციონალური რამაა. ნეოპროტესტანტთათვის `წმინდა~ რაღაც ისეთს გამოხატავს, რაც რელიგიური აზრებისა და გრძნობების გადმოსაცემად გამოიყენება. წმინდაა ის, რაც რელიგიურ მსახურებაში გამოიყენება. წმინდა `გამოყოფილიას~ აზრით და არა `მოზიარეას~ შინაარსით. იეჰოვას მოწმეთათვის სიწმინდე მხოლოდ საგნისადმი ადამიანის დამოკიდებულებას გამოხატავს და არა მასში ღვთაებრივი ენერგიის მყოფობას. მაგრამ მოციქულთათვის `წმინდა~ პირველყოვლისა იმასთან თანაზიარებას აღნიშნავდა, ვინც ერთი ნათელი და სიწმინდეა, ანუ კურთხეულია და საღვთო ენერგიებით არის განმსჭვალული (რომ. 8.9; 1 კორ. 3.16, 6.19). ხოლო წმინდასთან (იგულისხმება ღმერთი –ა.ხ.) ეს შეერთება რეალურია: `რომელთაგან დიდ-დიდნი და პატიოსანნი აღთქუმანი ჩუენ მოგუანიჭნა, რაჲთა ამის მიერ იქმნეთ საღმრთოჲსა მის ზიარ ბუნებისა და ევლტოდით სოფლისა ამის გულის თქუმისა ხრწნილებასა.~ (2 პეტ. 1.4, ПНМ). პროტესტანტების წარმოდგენით, ღმერთმა ძის განკაცება ხალხისადმი საკუთარი დამოკიდებულების შესაცვლელად გამოიყენა. ძველქრისტიანული ცნობიერებით კი, სახარების არსი ქმნილების ყოფიერებაში ღმერთის იმისათვის შემოსვლაში მდგომარეობს, რომ სამყარო გახადოს საკუთარი თავისაგან განუყოფელი, რომ ხორცი უცხო არ გახდეს ღვთაებრივი სიტყვისათვის. შემოქმედი საკუთარი თავითა და საკუთარი მარადიულობით იცავს საკუთარ სამყაროს სიკვდილისა და სიცარიელისაგან, იმ წყევლისგან, რომელიც სამყაროზე ანგელოზებისა და ადამიანების თავისუფალი უგუნურებით მოიწია.

ჭეშმარიტი სიწმინდე ყოველი ქრისტიანის მიზანს უნდა წარმოადგენდეს: `რამეთუ ესე არს ნებაჲ ღმრთისაჲ, სიწმიდე ეგე თქუენი, განშორებად თქუენდა სიძვისაგან,~ (1 თეს. 4.3), `რამეთუ არა გჳჩინნა ჩუენ ღმერთმან არაწმიდებად, არამედ სიწმიდედ~ (1თეს. 4.7), `მშÂდობასა შეუდეგით ყოველთა თანა და სიწმიდესა, რომლისა თÂნიერ ვერვინ იხილოს უფალი~ (ებრ. 12.14), `ხოლო აწ განთავისუფლებულ ხართ ცოდვისაგან და დამონებულ ღმერთსა, და გაქუს ნაყოფი თქუენი სიწმიდედ, და აღსასრულსა – ცხორებაჲ საუკუნოჲ.~ (რომ. 6.22). მაგრამ, შესაძლებელია თუ არა სიწმინდის იქ მიღწევა, სადაც მადლმოსილი საშუალებები, რომლებითაც რეალურად მოქმედებს ღმერთი, შეგნებულად უარიყოფებიან? ვფიქრობ, იეჰოვას ყოველი მოწმე დაეთანხმება წმიდა ათანასე დიდის აზრს: `ღმერთი ჩვენ ჩვენს გარეშე არ გვაცხოვნებს~. სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, იგი არ ძალადობს ადამიანის ნებაზე. ამიტომ, ღმერთი არ მოქმედებს იქ, სადაც მას შეგნებულად არ ელიან და არ აძლევს თავის ნიჭებს მათ, ვინც მათ გააზრებულად არ ითხოვს. მარტივად რომ ვთქვათ, იგი არ არის აბეზარი და არავის `გადაეკიდება~. შესაბამისად, როგორი სამწუხაროც არ უნდა იყოს, უნდა ვაღიაროთ, რომ იეჰოვას მოწმეთა მიერ შესრულებული ვერც ნათლობა და ვერც ევქარისტიის მიბაძვა, რომელსაც ორგანიზაციაში ატარებენ, ღმერთთან ვერ აახლოვებენ. ესე იგი, იეჰოვას მოწმეებში არ მოქმედებს სულიწმიდისეული `წინდი~ მარადიული ცხოვრებისა (2 კორ. 1.22).

ორგანიზაციის ხელმძღვანელებმა, ისე, რომ თავადაც ვერ უწყოდნენ, რაც შეეძლოთ ყველაფერი გააკეთეს იმისათვის, რომ იეჰოვას უბრალო მოწმეები მაქსიმალურად დაეშორებინათ სამოციქულო სწავლებისაგან. 1926 წლიდან მოყოლებული, ორგანიზაციის ხელმძღვანელობამ პრეზიდენტ რუტერფორდის სახით ქრისტიანობის არსის გაგებაში `გასხივოსნებიდან~, `კურთხევიდან~ ან `ხასიათის სრულყოფიდან~ აქცენტები აქტიური ქადაგებით დაკავებაზე გადაიტანა. ამიერიდან ითვლებოდა, რომ ქრისტიანული ხასიათის სრულყოფა ჭეშმარიტი ქრისტიანობის არსს ამახინჯებს, რომელსაც უმთავრესად ქუჩა-ქუჩა მქადაგებლურ მსახურებაში ხედავდნენ. აქვე ღირს ყურადღება მივაქციოთ იმას, რომ მოციქულთა ეპისტოლეებში ძალიან ცოტა რამაა ნათქვამი ზეპირი ქადაგების, როგორც ღვთისადმი მსახურების მთავარი სახის შესახებ; ყველაზე ხშირად ქრისტიანის ჭეშმარიტი სიმართლე და სიწმინდე მისი ღვთივსათნო თვისებებითა და მოყვასისათვის აღსრულებული კეთილი საქმეებით არის ხაზგასმული (იხ. იაკ. 1.27; 1 ტიმ. 6.18, 5.9,10; 1 ტიმ. 2.15; ტიტ. 2.2-10, 3..

იმისათვის, რომ იეჰოვას მოწმეთათვის ამ სრულიად ახალი თვალსაზრისისათვის მხარი დაეჭირათ, თანდათანობით ცხვრებისა და ციკნების შესახებ უბრალო იგავის (მთ. 25.31-40) სავსებით ერთმნიშვნელოვანი შინაარსის სრულიად განსხვავებულად გაგება დაიწყეს: მშიერის დაპურება, მწყურვალის დარწყულება, მგზავრის შეფარება, შიშველის შემოსვა, სნეულის მონახულება, პატიმრის მოკითხვა, მოკლედ თუ ვიტყვით, მოყვასისათვის კეთილი სამარიტელის მსგავსად დახმარება სახლებში ქადაგებას და ცხებულთა მხარდაჭერას ნიშნავს! ერთი ისაა გაუგებარი, თუ ქრისტემ, რომელიც ვთქვათ აქ მართლაც მხოლოდ კარდაკარ ქადაგებას გულისხმობდა და არა გულმოწყალებისა და სიყვარულის ჩვეულებრივ საქმეებს, რატომ არ თქვა ეს პირდაპირ?! ორგანიზაციის დოქტრინალურ სქემაში ვერაფრით ვერ ჯდება ის, რომ მოყვასისადმი ყოველდღიური სიყვარულია სწორედ ის კეთილი საქმე, რომლის გაკეთებაც ადამიანებთან მიმართებაში ჩვენ შეგვიძლია. ჯერ საქმეები, შემდეგ სიტყვები, ჯერ განცდადი სიყვარული, ხოლო მხოლოდ შემდეგ მახარებლობის ღვაწლი. კეთილი საქმეებით მდუმარე ქადაგება ხშირად უფრო მეტად მოქმედებს ადამიანებზე, ვიდრე უცნობი პირების ქადაგება საკუთარი კარის ზღურბლზე.

ორგანიზაციაში ახლებურად დაიწყეს `მამაო ჩვენოს~ სიტყვების `წმიდა იყავნ სახელი შენი~ (მთ. 6.9) გაგებაც და ჩათვალეს, რომ ეს არის თავად ღმერთის მიერ იეჰოვას სახელის არმაგედონში გაბრწყინების სურვილი. ღმერთის სახელი თავისთავად წმინდაა (ეს. 57.15; ლკ. 1.49). იგი ვერ გახდება იმაზე წმინდა, ვიდრე არის. თუმცა ღმერთის სახელი შეიძლება იდიდოს ჩვენში. ჩვენ ან ვადიდებთ მას საკუთარი ცხოვრებით, ან ვმკრეხელობთ (რომ. 2.24). შესაბამისად აქ საუბარი ჩვენ, ქრისტიანებს გვეხება: `წმინდა გვყავ ჩვენ, ისე როგორც ჩვენით იდიდები. როგორც ღვთისგმობანი წარმოითქმის ჩემს მიერ, ასევე დაე ბრწყინავდეს ღმერთი ჩემითვე, ანუ, დაე განდიდდეს როგორც წმინდა~. ორგანიზაციის ინტერპრეტაცია იეჰოვას მოწმეებს პირადი სიწმინდის ლოცვით გააზრებას ართმევს.

სამოციქულო სწავლების თვალსაზრისით, მისიონერული და საქველმოქმედო მოღვაწეობა ქრისტიანის ცხოვრების თანამგზავრს უნდა წარმოადგენდეს და არა მის არსს. ქრისტიანები სულიერნი არიან, ესე იგი, ქრისტიანისთვის სწორედ სულიერი ცხოვრებაა ნამდვილი ცხოვრება მისი კერძოობითი მნიშვნელობით (იხ. რომ. 8. 9, 14-17). შესაბამისად, ყოველი ქრისტიანის მთავარი მიზანი სულიწმიდის მოხვეჭაა! `ხოლო ნაყოფი სულისაჲ არს: სიყუარული, სიხარული, მშჳდობაჲ, სულგრძელებაჲ, სიტკბოებაჲ, სახიერებაჲ, სარწმუნოებაჲ, მყუდროებაჲ, მარხვაჲ, მოთმინებაჲ. ესევითართათჳს არა ძეს შჯული.~ (გალ. 5.22,23).

იეჰოვას მოწმეებმა პირადი გამოცდილებით იციან, რომ სახლებში ქადაგება ადამიანს ნამდვილად სულიერად არ აქცევს. ეს თანაბრად ეხება თანამედროვე მქადაგებლებსაც. ვნებები და ხორციელი სურვილები ქადაგებით არ ქრებიან. გულიდან არ წარიხოცება ამპარტავნება, თვითგანდიდება, გაბოროტება და მრისხანება. გულისთქმანი კვლავაც ძველებურად ბუდობენ ადამიანის გულში (მთ. 15.19). არის მხოლოდ ერთგვარი სიმსუბუქისა და სიხარულის დროებითი შეგრძნება, რომელიც მისი აღმსარებლობის მიუხედავად, ყველა მქადაგებელში აღიძვრება.

ცუდი არ იქნებოდა ყოველ მქადაგებელს გაეხსენებინა მოციქულის სიტყვები: `არამედ აღვიკრძალავ ჴორცთა ჩემთა და დავიმონებ, ნუუკუე სხუათა უქადაგებდე და მე გამოუცდელ ვიყო.~ (1 კორ. 9.27, ПНМ). ახალი პიროვნების ყოველდღიურ შემოსვა, ცოდვილ ხორცთან ყოველდღიური ბრძოლა უნდა იყოს ქრისტიანის მთელი ცხოვრების ყოველდღიური ამოცანა, და ამიტომ არის სასიცოცხლო მნიშვნელობის მქონე გულისთქმებთან და ვნებებთან ბრძოლა: `რამეთუ უკუეთუ ჴორციელად სცხონდებოდით, მოსიკუდიდ ხართ; ხოლო უკუეთუ სულითა ჴორცთა საქმესა მოაკუდინებდეთ, სცხონდეთ.~ (რომ. 8.13, ПНМ). არ უთქვამს მოციქულს: თუკი ბინიდან ბინაში ქადაგებით არ ივლით _ მოკვდებით. ქადაგება უდიდესი მსახურებაა, მაგრამ ღვთისადმი მსახურებაში ყველაფერს თავისი ადგილი უნდა ჰქონდეს, ყოველგვარი გადახრის გარეშე და მართებული აქცენტით. შეიძლება ვინმე დიდი მისიონერი და მქადაგებელი იყოს, მაგრამ ღვთის სიწმინდისთვის უცხო აღმოჩნდეს.

იეჰოვას მოწმეთა ორგანიზაცია ადამიანებს ღმერთის გაცნობას სთავაზობს, ანუ თუ ПНМ-ის ენით ვიტყვით: `მარადიული ცხოვრების ქონისათვის აუცილებელია შენი, ერთადერთი ჭეშმარიტი ღმერთის შესახებ ცოდნის მოხვეჭა~ (ინ. 13.3). თუმცა, ღმერთის შესახებ ცოდნის შეძენა ჯერ კიდევ არ ნიშნავს თავად ღმერთის გაცნობას. უნდა აღინიშნოს, რომ ბიბლიის ენაზე შეცნობა _ შეერთებას ნიშნავს. `შეცნობა ბოროტისა~ _ ბოროტებასთან თანაზიარებას, ბოროტებასთან შეერთების გამოცდილების შეძენას ნიშნავს. აქვე `კეთილისა და ბოროტის შეცნობის ხე~ გავიხსენოთ. როცა ქრისტე ამბობს `სცნათ ჭეშმარიტი, და ჭეშმარიტებამან განგათავისუფლნეს თქუენ~ (ინ. 8.2), იგი უბრალოდ ჭეშმარიტების შესახებ ინფორმაციის მიღებას არ გულისხმობს, არა, ჭეშმარიტების შეცნობა ჭეშმარიტების საკუთარ თავში მიღებას, მასთან ზიარებას, ჭეშმარიტებაში ცხოვრების რეალური გამოცდილების შეძენას გულისხმობდა.

ცნობილია, რომ ენა საკუთარ თავში მისი მატარებლის მსოფლმხედველობის ანაბეჭდს ატარებს. როგორც ძველებრაულ, ისე ძველბერძნულ ენაში სიტყვა `შეცნობა~ გადატანითი მნიშვნელობით სქესობრივი ურთიერთობის დამყარებას გულისხმობდა. დაბადების 4.1-ში ვკითხულობთ `ადამ იცნა ევაჲ ცოლი თჳსი.~, ხოლო სახარებაში `ჰრქუა მარიამ ანგელოზსა მას: ვითარ-მე იყოს ესე ჩემდა, რამეთუ მე მამაკაცი არა ვიცი?~ (ლკ. 1.34). და ეს შემთხვევითი არ არის, ამაში ღრმა აზრია ჩადებული. შეცნობის (ძველებრ. ‘დაათ~) უმაღლესი ხარისხი ეს შეერთებაა. შეიცნო ნიშნავს შეუერთდე. `დაათის~ დონეზე შეცნობისას ადამიანი ობიექტთან ღრმა პიროვნულ კავშირში შედის და ეს კავშირი არ უნდა იყოს მხოლოდ ინფორმაციული, გარეგნული, ინტელექტუალური, არამედ უნდა იყოს შინაგანი, ისეთი, რომ თავად პიროვნების საფუძვლებს ეხებოდეს და ამ პიროვნებას ცვლიდეს. ამასთან, შეცნობის ობიექტი შემმეცნებელი პიროვნების `ინტიმურ სივრცეში~ ერთვება.

ჩვენს წარმოდგენაში კი შეცნობა პირველ ყოვლისა გონებით განსჯითი აქტია და როგორც წესი შესამეცნებელი ობიექტის შესახებ ინფორმაციის შეკრებასა და გააზრებამდე დაიყვანება. ყოველ შემთხვევაში, იოანეს 17.3-ში გადმოცემული მაცხოვრის სიტყვების სწორედ ასეთი აზრით გადმოცემას ცდილობს ПНМ: ღმერთის შესახებ ცოდნის შეძენა მარადიული ცხოვრებისკენ მიმავალი გზაა. თუმცაღა ამგვარი მიდგომა მე თვალშისაცემ გამარტივებად მეჩვენება. ბერძნული ორიგინალის აზრი გაცილებით ღრმაა: `ხოლო მარადიული ცხოვრება შენი _ ერთადერთი ჭეშმარიტი ღმერთისა და შენ მიერ წარმოგზავნილის _ იესო ქრისტეს შეცნობაში მდგომარეობს~. თავად მარადიული ცხოვრება ღმერთის შემეცნებაში, ანუ მასთან შეერთებაში მდგომარეობს. არავის ძალუძს მარადიულობის წყაროსაგან მოწყვეტილად მარადიულად ცხოვრება. მაგრამ როგორ იქნები მასთან შეერთებული, თუკი ევქარისტიით `საღვთო ბუნებასთან თანაზიარება~ (2 პეტ. 1.4) იეჰოვას მოწმეთა მიერ საერთოდ უარყოფილია?

ავტორი: გრიგოლი სვეტლოვი
თარგმანი: დეკანოზი არჩილ ხაჩიძე