(წმ. ნინოს სახელობის მართლმადიდებლური ქრისტიანული აპოლოგეტიკურ-მისიონერული ცენტრი)

სტატიის ავტორი: ლაშა ბართია

პროლოგი

ჩვენს დროში, ქრისტიანებისგან ხშირად შეიძლება მოვისმინოთ, რომ დოგმატს არანაირი მნიშვნელობა არ აქვს გადარჩენისთვის, ცხონებისთვის და რომ არაფერს წყვეტს, თუ რა დოქტრინა სწამს ადამიანს. ამრიგად გაწყვეტილია კავშირი დოგმატსა და სოტერიოლოგიას შორის, სულიერებასა და მოძღვრებას შორის.

არტემი გრიგორიანი

       მართლმადიდებლური ხატთაყვანისცემის პოლემიკის კონტექსტში ნეოპროტესტანტი მქადაგებლებისგან შეიძლება ხშირად ასეთი არგუმენტი მოვისმინოთ: ძველმა ისრაელიანებმა ოქროს ხბო თვით იეჰოვა ღმერთის ხატად შექმნეს (გამ. 31:1-12). მათი წამოწყების შედეგი ყველასთვის ცნობილია, ვინს ძველი აღთქმის ისტორიას იცნობს. ამგვარად, ნეოპროტესტანტები მოცემულ ძველ აღთქმისეულ ეპიზოდს ეყრდნობიან, რომ მართლმადიდებლური ტრადიციის ცთომილება აჩვენონ, რომელმაც, ძველი ისრაელიანების მსგავსად ღვთის ხატის შექმნა და მისი თაყვანისცემა განიზრახა.

იოანე კაზარიანი

(წმ. ნინოს სახელობის მართლმადიდებლური ქრისტიანული აპოლოგეტიკურ-მისიონერული ცენტრი)

   ხატთაყვანისცემის პირველ აპოლოგიაში ჩვენ ქრისტიანობის პირველ სამ საუკუნეს და ნაწილობრივ IV საუკუნესაც შევეხეთ (1), მეორე აპოლოგიაში კი ადრეული ქრისტიანობის I ასწლეულის პერიოდზე ვისაუბრებთ. ქრისტიანობის პირველი საუკუნეების ავტორების ისტორიულ და საღვთისმეტყველო წყაროებზე დაყრდნობით ჩვენ ვაჩვენეთ, რომ ხატთაყვანისცემა, ზოგადად, ადრეული პერიოდის კათოლიკე ეკლესიისთვის მისაღებ ტრადიციას წარმოადგენდა (ამიტომაც არ საჭიროებდა აპოლოგიას); აღნიშნული ტრადიცია VIII საუკუნეში მსოფლიო კრების დონეზე დადგინდ და კათოლიკე ეკლესიის რწმენის დოგმატად დამტკიცდა.

იოანე კაზარიანი

(წმ. ნინოს სახელობის მართლმადიდებლური ქრისტიანული აპოლოგეტიკურ-მისიონერული ცენტრი)

    ჩვენს ორ წინარე სტატიაში (1) დაწვრილებით განვიხილეთ ტერმინ „άγραφα“-ს საეკლესიო-ისტორიული და ლიტერატურული მნიშვნელობა. ტერმინი საეკლესიო გადმოცემას შეესაბამებოდა და მრავალ ადრექრისტიანულ წყაროს შემორჩა — წმინდა მოციქულთა კანონიკური ეპისტოლეებით დაწყებული ადრეული ეკლესიის მამების, მოციქულთა მოწაფეების, ტექსტებით და არაკანონიკური სახარებებით დამთავრებული. ეს აგრაფები კანონიკური სახარებისეული წერილისა და ეკლესიის ისტორიული გადმოცემის ცოცხალ კავშირს ადასტურებდნენ. ერთ-ერთი ასეთი აგრაფა შესულია ძველი ქრისტიანი აპოლოგეტის და ღვთისმეტყველის, ტერტულიანეს (155-200 წწ.), თხზულებაში სახელწოდებით „ნათლისღების შესახებ“.

რატომ მოუწოდებდა იოანე ოქროპირი ღვთისმგმობელთა ცემისკენ?

შეიძლება თუ არა, ქრისტიანმა ღვთის გმობის საპასუხოდ დაარტყას ადამიანს, თუ ზემოქმედების სხვა საშუალებები ამაო აღმოჩნდება? არაერთი წელია, ინტერნეტში ამ თემაზე კამათობენ. საკითხის ძალისმიერი გადაწყვეტილების უმთავრეს არგუმენტად, ჩვეულებრივ, იმოწმებენ იოანე ოქროპირის სიტყვებს — „განანათლე ხელი შენი დარტყმით“, „შემუსრე ბაგეები“, „სილა გააწანი“ — რომლებიც წმიდა მამამ სწორედ ღვთისმგმობელთა მისამართით წარმოთქვა. ზოგიერთი ქრისტიანისთვის ისინი მანუგეშებლად ჟღერს და ლამის პირდაპირ სანქციად იღებენ ძალის გამოსაყენებლად ყველგან, სადაც ღვთის გმობას დაინახავენ. სხვებს ყურს სჭრის და აცბუნებს ზნეობრივი გრძნობა, წმიდანის უმაღლესი ავტორიტეტის მიუხედავად.